We slapen ’s nachts niet omdat we dat leuk vinden of omdat we dit zo aangeleerd hebben. Nee, slaap geeft ons lichaam de kans om gedurende de nacht te herstellen van fysieke inspanningen en om emoties en ervaringen van doorheen de dag te verwerken. Voldoende en kwaliteitsvolle slaap is enorm belangrijk om je lichaam fit en gezond te houden. Nochtans slapen niet alle Nederlanders even lekker of komen ze niet aan voldoende uren slaap om te kunnen spreken van een kwaliteitsvolle nachtrust. Een chronisch slaaptekort kan echter leiden tot overgewicht, een verzwakt immuunsysteem en zelfs depressieve klachten.
Ik heb slaaptekort, want ik slaap te kort
Slaaptekort ontstaat enerzijds door onvoldoende uren slaap en anderzijds door slechte of niet kwaliteitsvolle slaap. Het aantal uren slaap dat je nodig hebt verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen zijn gebaat met 8 uur slaap, anderen met 10 uur of sommigen hebben zelfs genoeg aan 6 uur. Over het algemeen wordt een nachtrust van 7 tot 8 uur aangeraden. Soms slapen we echter slecht of onvoldoende omdat we lang wakker liggen, niet diep slapen of te vroeg ontwaken. Ook je voedings- en bewegingspatroon heeft invloed op je nachtrust. Als je slecht slaapt is het aangeraden om op zoek te gaan naar de oorzaak hiervan.
Gevolgen van slaaptekort
Af en toe gebeurt het wel eens dat we een nacht slecht slapen. De dag nadien zijn we dan minder energiek, prikkelbaarder, minder geconcentreerd en treedt er soms hoofdpijn op. Slaap je voor langere periode slecht, spreken we van een chronisch slaaptekort. Een chronisch slaaptekort kent ernstigere gevolgen dan een éénmalig slaaptekort. Zo kunnen personen die gedurende lange tijd slecht of onvoldoende slapen te kampen krijgen met aanhoudende hoofdpijn, geheugen- en concentratieproblemen, een lagere reactiesnelheid en zelfs aantasting van het spraakvermogen. De aanhoudende vermoeidheid zorgt ook voor een slechter humeur, stemmingswisselingen, depressieve klachten en huidveroudering. Verder lijdt ook het immuun- of afweersysteem onder slaaptekort en heb je meer kans op een hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en het ontwikkelen van diabetes.
We mogen het belang van voldoende en kwaliteitsvolle slaap dus niet onderschatten. Waar de term ‘schoonheidsslaapje’ vandaan komt, is ons nu ook meteen duidelijk.
5 tips om je slaapkwaliteit te verbeteren
Tip 1. Slaap voldoende
Het is natuurlijk een open deur, maar zorg voor een voldoende lange nachtrust. Er wordt aangeraden om gemiddeld 7 tot 8 uur per nacht te slapen. Het aantal uren slaap dat je nodig hebt is echter afhankelijk van jouw persoonlijke levensstijl. Jij voelt het beste wat jouw lichaam nodig heeft, dus luister naar je lichaam en gun jezelf voldoende nachtrust.
Tip 2. Beweeg voldoende door de dag heen
Beweeg om simpelweg jouw lichaam moe te maken tegen dat de avond valt. Door te bewegen verbruik je energie en een vermoeid lichaam valt sneller in slaap. Plan je work-out sessie echter niet in de late avond of vlak voor het slapengaan. Na het sporten zal je net een rush van energie over je heen krijgen en dat zorgt ervoor dat je niet direct in slaap zal kunnen vallen.
Tip 3. Vermijd late maaltijden en snacks
Door te eten in de late avond, zal jouw verteringsstelsel nog hard aan het werk zijn om het voedsel te verteren. Ook zal je door het eten van een maaltijd of snacks suikers binnenkrijgen die voor een energie boost zorgen. En dat willen we natuurlijk niet, wij willen slapen.
Tip 4. Ontspan voor het slapengaan
Hiermee bedoelen we niet dat je nog een dutje in de vooravond moet doen, want dat werkt juist averechts. Ga lekker in een warm bad, luister naar ontspanningsmuziek, drink een warm kopje (cafeïnevrije) thee en relax. Dit zorgt ervoor dat je moe wordt. Vermijd het blauwe licht van de TV en je smartphone, want dit blauwe licht verstoort ons bioritme omdat het de aanmaak van melatonine vertraagt. Melatonine is een slaapverwekkend stofje dat we aanmaken in onze hersenen. Dim dus felle lichten en kies voor gezellig en warm sfeerlicht. Je lichaam kan zich nu voorbereiden op de nacht die eraan komt.
Tip 5. Let op met alcohol en cafeïne
Het drinken van alcohol of cafeïne enkele uren voor het slapengaan is geen goed idee. Cafeïne geeft ons een energieboost en alcohol kan de indruk wekken dat je sneller in slaap valt, maar in werkelijkheid slaap je veel minder diep.