Kinderen opvoeden. Wie zegt dat het makkelijk is, gelooft vast ook nog in sprookjes. We vinden het hartstikke leuk, maar het gaat ook gepaard met de nodige frustraties en tranen. Zeker als het om het aanleren van goede gewoontes gaat. De huidige tijd werkt niet echt mee, en lijkt het alsof de uitdaging alleen maar groter is geworden. Door de komst van schermpjes en de vele uren die ouders moeten draaien, maken de monstertjes zich er makkelijk onderuit. Hoe bevorderen we nou gezonde gewoontes bij onze kids zonder al teveel strijd?
Cijfers liegen niet
Er was eens… Het Centraal Bureau voor de Statistiek. Die vertelt ons dat er vanaf 2022 een afname is in de mate van beweging en gezond eten bij kinderen. 56,8% van de kinderen van 4 tot 12 jaar voldeed in 2022 aan de beweegrichtlijn in 2022, terwijl dit in 2021 nog 62,3% is. Voor de jongeren tussen de 12 en 16 jaar is het percentage gelijk gebleven met 33,4%.
Wat betreft voeding zien we ook een daling. Het eten van fruit, groenten en vis is gedaald bij kinderen van 4 tot 12 jaar. Hoewel er bij de doelgroep van 12 tot 16 jaar wel een stijging waar te nemen is, zit deze doelgroep nog ver onder de norm.
Kinderen en gewoontes
Het aanleren van gewoontes vraagt prinsessen geduld en tijd, maar misschien wel minder tijd dan je zou verwachten. Om handelingen tot een gewoonte te maken moet je er gedurende 1 maand iedere dag aandacht aan besteden. Het kost misschien wat moeite aan het begin, maar hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het wordt. Als ouder moet je er eigenlijk ook een gewoonte van maken, je kind een gewoonte aan te leren. Hmm… Volg je het nog?
De rol als ouder?
Voor niks gaat de zon op, sneeuwwitje moest ook door de zure appel heen bijten. Alles valt of staat met wat jij als ouder doet. Je bent een continu rolmodel voor je kind. Wat jij doet, doet je kind ook. Sta jij met de stofzuiger in je hand, dan wilt je kind dat ook. Eet jij een chocoladereep, dan wilt je kind dat ook. Wees je hier altijd bewust van en blijf consequent. Zodra je één keer de teugels laat vieren, kom je, net als Rapunzel, bedrogen uit. Je kunt dan namelijk weer helemaal opnieuw beginnen. Vergeet ook niet dat onze kids het magische vermogen hebben om het woord ‘niet’ uit alle communicatie te filteren. Als je als ouder zegt: ‘Niet snoepen’, dan betekent dit voor je kind ‘snoepen!!’. Veel beter is het om te benoemen wat je kind wel kan doen. Dus in plaats van te zeggen dat hij of zij niet mag snoepen, kun je veel beter meteen een gezond alternatief aanbieden.
Tips
Uiteraard zijn we geen ijskoninginnen en laten we je niet in de kou staan. Met onderstaande tips helpen we jou, als ouder, weer terug in de dansende rode schoentjes zodat je weer vol positiviteit en zwierend je kind goede gewoontes aanleert.
A. Beweging
De norm volgens het CBS is dat kinderen gedurende de dag minimaal een uur aan matig intensieve inspanning doen. Denk dan aan fietsen, wandelen of zwemmen als een echte zeemeermin/-man.
Meld je kind aan bij een sportclub
Een sportclubje is de ideale manier om je kind spelenderwijs bezig te laten zijn. Betrek je kind wel in de keuze zodat het ook gemotiveerd is om te gaan. Geen enkele ouder heeft zin om z’n kind iedere week naar de sportclub te moeten sleuren.
Laat je kind spelenderwijs bewegen
Misschien heel vreemd dat we het zeggen, maar kinderen spelen tegenwoordig veel minder buiten. Dus laat je kind buiten spelen of maak een spelletje van dagelijkse dingen. Loop naar de supermarkt en maak hier een bewegingsspelletje van. En als je kind zelf iets voorstelt, wijs het dan niet te snel af omdat het even niet uitkomt.
Beperk tv kijken en gamen
Geen woorden nodig, het spreekt voor zich.
Beweeg van jongs af aan met je kind
Je kunt niet vroeg genoeg beginnen. Als je van jongs af aan met je kind beweegt, dan is je kind niet anders gewend en dan is de gewoonte er al ingesleten.
Begin klein
Als je kind moeite met bewegen heeft, niet gemotiveerd is of misschien wel overgewicht heeft, werk dan in kleine stapjes en kleine succesjes. Ga niet meteen te veel druk erop leggen, want dan krijgt je kind negatieve associaties en gaan de hakken in het zand.
Succeservaringen
Laat je kind succeservaringen opdoen. Laat je kind ervaren dat het iets kan, daarom is werken in kleine stappen zeer belangrijk. Merk je dat je kind moeite blijft hebben, stuur dan zodanig aan dat het een succeservaring wordt, soms met jouw hulp. Je kind hoeft dit niet te weten. Denk dan bijvoorbeeld aan het laten winnen met iets. Maak de overwinning groot. Zo krijgt je kind een boost aan zelfvertrouwen, wat motivatie weer stimuleert.
Met de fiets naar school
Tja, misschien niet de meest makkelijke, maar wel de meest effectieve. Laat je kind met de fiets naar school gaan, hiermee komt het al snel aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid beweging.
Voeding
Uiteraard is de aanbevolen dagelijkse norm per leeftijdscategorie verschillend, maar ga er maar van uit dat dagelijks 200 gram groenten, 2 stuks fruit en tussen de 4 en 6 sneden brood per dag de norm is. Uiteraard 3 volle maaltijden en tussendoortjes. Suiker beperkt natuurlijk.
Eet en drink regelmatig
Eet en drink op gezette tijden per dag. Een vaste structuur in eetmomenten is ontzettend belangrijk. Je kind kan er niks mee als ie de ene dag om 17.30 uur eet, en de dag erna weer om 19.00 uur. Dit voorkomt snacken en je kind kan zich richten op het eetmoment. Laat je kind ook niet te lang aan tafel zitten als het klaar is, het kan zich gaan vervelen en weer een negatieve associatie met eten ontwikkelen.
Gezond zien is gezond eten
Zorg dat je alleen gezonde producten in huis hebt. Geen snoep in huis, leidt ook niet tot slechte gewoontes. Als je je kind wil laten kiezen, laat het dan kiezen tussen gezonde opties. Je hebt zelf de regie, maar je kind krijgt het gevoel nog altijd een keuze te hebben.
Afspraken en regels
Maak duidelijke afspraken en regels rondom het eetmoment, snacken en snoepen. Bespreek dit duidelijk met je kind. Wat je niet uitlegt, weet je kind ook niet.
Let op signalen
Let op de signalen die je kind afgeeft. Heeft het honger of zit je kind juist vol. Kinderen zijn geneigd door te eten uit fatsoen, of eten te snel waardoor het signaal van verzadiging te laat doorkomt. Kijk goed wat je kind dus nodig heeft, of juist niet.
Samen koken
Het kan helpen om gezellig samen te koken. Kinderen vinden dit meestal erg leuk. Leg uit waarom je bepaalde keuzes hebt gemaakt, zodat je kind ook nog iets leert. Maak er een feestje van, en je kind gaat snel uitkijken naar iedere gezonde maaltijd.
Beloon goed gedrag
Sommige kinderen hebben het iets moeilijker dan anderen, een beloningssysteem kan hier dan bij helpen. Uiteraard niet belonen met eten. Een stickertje, extra schermtijd (met mate natuurlijk) of een gezellig individueel momentje samen kan vaak al als een enorme beloning voelen voor een kind. Begin je met een beloningssysteem? Zorg dan wel dat het de eerste keer een succes wordt voor het kind, anders kun je je systeem zo weer in de prullenbak gooien.
Geen druk
En als laatste, leg geen druk op je kind en ga geen conflicten aan. Dit kan het alleen maar moeilijker maken voor jou en je kind. Eten krijgt dan een negatieve associatie, wat heel moeilijk wordt om eruit te krijgen. Als het een keer niet lukt, benoem dit dan wel en ga de volgende keer weer met goede moed ertegenaan.
Laat je geen sprookjes vertellen, kinderen kunnen wel degelijk goede gewoontes aanleren. Misschien nog wel sneller, en beter, dan de vastgeroeste volwassenen. Je moet er natuurlijk meer voor doen dan alleen even wrijven over een wonderlamp, maar dat doe je natuurlijk met alle liefde voor je kind. En misschien voel je je soms een oude heks, maar wie heeft ooit gezegd dat opvoeden makkelijk is? Juist, niemand dus.
